8 najczęstszych tików językowych ChatGPT. Po tym go rozpoznasz!
ChatGPT to mistrz języka, ale nawet on ma swoje językowe przyzwyczajenia. „Model”, jak ChatGPT mówi często sam o sobie, był trenowany na miliardach tekstów, w tym prezentacjach, raportach, artykułach popularnonaukowych, gdzie frazy, które cytuję poniżej są częste.
W efekcie – traktuje je jako „język domyślny”.
Oto lista dziesięciu najczęstszych tików językowych, które mogą zdradzić, że tekst został wygenerowany przez AI.
1. „W dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się świecie…”
Klasyczny wstęp, który brzmi znajomo? To ulubiony sposób ChatGPT na rozpoczęcie tekstu, zwłaszcza gdy nie wie jeszcze, w którą stronę pójść. To neutralny, „uniwersalny” wstęp.
Działa jak rozgrzewka, zanim ChatGPT, który jest tak naprawdę kalkulatorem językowym, znajdzie konkretny kierunek.
To typowe dla sytuacji, gdy prompt jest zbyt ogólny lub nie dostarcza wystarczającego kontekstu.
Jak tego uniknąć? Spróbuj techniki Role Prompting. Ustawisz ChatGPT od razu na dobrym torze. Nie będzie musiał zastanawiać się kim jest. Przykład: „Jesteś Kim Kardashian…”, „Jesteś Hemingwayem…”, albo „Jesteś Einsteinem…”
2. „Zanurzmy się głębiej…”
ChatGPT uwielbia zapraszać do „zanurzenia się” w temat – to jego ulubiona metafora głębi, w 100% tłumaczenie z angielskiego. Styl poetycki, niemal jak zaproszenie do literackiej podróży, ale najczęściej kończy się na powierzchownych uogólnieniach i braku konkretu.
Jak tego uniknąć? Dwa sposoby:
- w części promptu „Wytyczne” napisz w punkcie ograniczenia, że nie chcesz, by używał tego zwrotu.
- jeśli używasz Kanwy (a mam nadzieję, że tak jest), zaznacz ten zwrot i poproś o zmianę.
3. „To rewolucja, która zmienia zasady gry!”
AI często używa hiperbolicznych stwierdzeń, które mają dodać dramatyzmu, ale bez konkretów stają się pustymi frazesami.
Jak tego uniknąć? W prompcie w sekcji „Wytyczne” dodaj”: „Unikaj przesadnych stwierdzeń typu ‘rewolucja’, ‘przełom’, ‘zmiana zasad gry’”. Możesz też ustawić styl i ton wypowiedzi (to też jedna z technik Prompt Engineeingu) jako „rzeczowy, konkretny, neutralny emocjonalnie” – to ograniczy tendencję do marketingowego nadęcia, którą ChatGPT lubi.
4. „Warto przyjrzeć się bliżej…”
Banalna fraza, która nie prowadzi do żadnych konkretnych informacji. Brzmi jak zapowiedź, ale często nie ma za nią treści.
Jak tego uniknąć? Wytnij ją, tak jak robią to dziennikarze, albo zdefiniuj w prompcie wyraźnie: „Unikaj fraz-wypełniaczy bez konkretnego rozwinięcia. Zamiast zapowiedzi – od razu przejdź do sedna.” Możesz też dać konkretny przykład. Dzięki temu AI (raczej) ominie językowe puste przebiegi i dostarczy konkretną treść.
5. „Technologia zmienia wszystko”
Ogólnikowe stwierdzenie, które bez dodatkowych informacji nie wnosi wiele do dyskusji. Często brzmi dobrze na pierwszy rzut oka, ale po chwili okazuje się jedynie ozdobnikiem, za którym nie kryje się żadna nowa myśl. Brakuje przykładu, danych lub odniesienia do realiów.
Jak tego uniknąć? Poproś ChatGPT o konkret: „Dodaj przykład zastosowania tej technologii w konkretnym sektorze lub firmie”. Albo użyj wytycznej: „Unikaj pustych ogólników – zawsze podaj przykład lub dane wspierające tezę”. Nie zapomnij na koniec sprawdzić czy ChatGPT napisał prawdę. To kolejna, bardzo przydatna technika Prompt Engineeringu.
6. „To tylko wierzchołek góry lodowej”
Często używane przez AI jako metafora, ale bez dalszego rozwinięcia pozostaje jedynie ozdobnikiem. Brzmi efektownie, ale jeśli nie pojawi się konkret, dane czy odniesienie do rzeczywistości – jest to tylko poetycka zasłona.
Jak tego uniknąć? W promptcie napisz: „Używaj metafor tylko wtedy, gdy prowadzą do konkretnych wniosków lub danych”. Możesz też dodać prośbę o doprecyzowanie: „Jeśli używasz metafory, rozwiń ją o przykład z życia lub branży.”. Albo poproś ChatGPT o wygenerowanie 5 metafor, z których wybierzesz najlepszą.
7. „Warto zauważyć, że…”
Wstęp do informacji, która często jest oczywista lub nieistotna, ale brzmi poważnie. To językowy trik, który dodaje pozornej wagi nawet wtedy, gdy dalsza treść niewiele wnosi. Sugeruje, że za chwilę padnie coś ważnego, choć w rzeczywistości to tylko podniesienie tonu.
Jak tego uniknąć? W prompcie zaznacz: „Nie używaj fraz typu ‘warto zauważyć’, jeśli nie prowadzą do konkretnego i nowego spostrzeżenia”. Możesz też dodać polecenie: „Zamiast ogólnego wstępu – od razu napisz, co jest warte zauważenia i dlaczego.”
8. „Podsumowując…”
Standardowe zakończenie, które AI częstovstosuje niezależnie od długości i treści tekstu. Ale uwaga – akurat ten tik warto zachować. Pomaga zbudować logiczną klamrę, daje poczucie domknięcia i porządkuje myśli. Nie musisz go usuwać jeśli nie jest banalny.
Ja nieraz nawet proszę w sekcji „Wytyczne” promptu, by ChatGPT napisał wstępne podsumowanie. Nieraz jest zbieżne z moim, nieraz lepsze.
Jeśli jednak jest banalne – poproś AI o zmianę na mniej oczywiste, bardziej celne lub przewrotne. Dobry ‘podsumowujący’ akcent może wzmocnić tekst, zły – rozmyje go.
Jak rozpoznać tekst napisany przez ChatGPT?
Jeśli zauważysz powtarzające się frazy, brak konkretów i ogólnikowe stwierdzenia, istnieje duże prawdopodobieństwo, że tekst został wygenerowany przez ChatGPT pracującego z początkującym użytkownikiem, który nie ma pojęcia o Prompt Engineeringu.
W rękach zawodowca, ChatGPT może być mistrzem – szybki, precyzyjny, elastyczny.
Ale bez dobrej reżyserii potrafi brzmieć, jakby mówił do nas syntezator mowy po kursie retoryki – płynny, gładki, ale emocjonalnie pusty i kompletnie oderwany od rzeczywistości.
Zdjęcie: Shutterstock
